เป็นพระอารามหลวง ตั้งอยู่ปากคลองบางกอกใหญ่ แขวงวัดกัลยาณ์ เขตธนบุรี ชื่อวัดแปลว่า มิตรที่ดี มีความหมายถึง เจ้าพระยานิกรบดินทร์ มหินทรมหากัลยาณมิตร (โต กัลยาณมิตร) ขุนนางคนสำคัญในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวซึ่งเป็นผู้สร้างวัดนี้
เจ้าพระยานิกรบดินทร์ นามเดิมว่า โต เป็นบุตรพระพิชัยวารี (มัน แซ่อึ๋ง) ถวายตัวเป็นข้าหลวงเดิมในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวแต่ครั้งยังทรงดำรงพระอิสริยยศเป็นสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ กรมหมื่นเจาฎาบดินทร์ ตลอดเวลาที่ได้รับราชการสนองพระเดชพระคุณนั้น เจ้าพระยานิกรบดินทร์ได้เป็นกำลังสำคัญในการค้าสำเภาไปเมืองจีน โดยทำหน้าที่ดูแลรักษาและเพิ่มพูนผลประโยชน์ในพระองค์ จนการค้ารุ่งเรือง เป็นที่ไว้วางพระราชหฤทัย ถึงกับทรงออกพระโอษฐ์ดำรัสว่า เจ้าสัวโตเป็นมิตรที่ดีคนหนึ่งของพระองค์ ดังจะเห็นได้จากความหมายของนามบรรดาศักดิ์ที่โปรดพระราชทานให้เจ้าสัวโต คือ เจ้าพระยานิกรบดินทร์ มหินทรมหากัลยาณมิตร
เจ้าพระยานิกรบดินทร์เป็นผู้มีจิตศรัทธาในพระพุทธศาสนา ได้อุทิศบ้านและที่ดินบริเวณใกล้เคียงซึ่งเดิมเรียกว่าหมู่บ้านกุฎีจีน สร้างขึ้นเป็นวัดตามพระราชนิยม เมื่อสำเร็จแล้วถวายเป็นพระอารามหลวง พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงโปรดพระราชทานนามให้มีความหมายเกี่ยวข้องระหว่างพระองค์ที่ทรงมีต่อเจ้าพระยานิกรบดินทร์ผู้สร้างวัด และเพื่อเป็นอนุสรณ์ยืนยันถึงน้ำพระทัยของพระองค์ที่ทรงมีต่อเจ้าพระยานิกรบดินทร์ซึ่งทรงถือว่าเป็นมิตรที่ดีคนหนึ่งของพระองค์ว่า “วัดกัลยาณมิตร”
และพระองค์ยังได้ทรงสร้างพระราชทานทั้งพระวิหารหลวงและพระประธานสำหรับพระวิหารหลวง คือ หลวงพ่อโตหรือพระพุทธไตรรัตนนายก โดยทรงมีพระราชประสงค์ให้เป็นพระพุทธรูปใหญ่อยู่ริมแม่น้ำแบบเดียวกันกับที่วัดพนัญเชิง กรุงเก่า หลวงพ่อโตเป็นที่เคารพสักการะอย่างสูงโดยเฉพาะในหมู่ชาวจีน เรียกชื่อแบบจีนว่า ซำปอฮุดกง หรือ ซำปอกง ภายในพระอุโบสถซึ่งมีขนาดเล็กกว่าพระวิหาร มีจิตรกรรมฝาผนังเรื่อง พุทธประวัติที่แทรกเรื่องราวชีวิตชาวบ้านชาวเมืองสมัยรัชกาลที่ ๓ ซึ่งนอกจากจะมีคุณค่าทางวัฒนธรรมแล้ว ยังมีคุณค่าทางประวัติศาสตร์สังคมอย่างยิ่งอีกด้วย
นอกจากนั้นยังมี หอมณเฑียรธรรมเถลิงพระเกียรติ เป็นที่เก็บประไตรปิฎกสมัยรัชกาลที่ ๔ หน้าพระวิหารหลวงยังมีหอระฆังฝีมือคนรุ่นใหม่ สำหรับไว้ระฆังยักษ์ มีขนาดใหญ่ที่สุดในประเทศไทย ทางเข้าวัดมีเจดีย์หิน ทำมาจากเมืองจีน เรียกว่า ถะ เป็นศิลปะจีนที่งดงามมาก
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น